Day 1 - The circle of coming and going

At the beginning of the 1st day of the course, the instructor will provide a comparatively extensive introduction to the life and poetry of Omar Khayyam, after which we will start reading the quatrains provided below. Later we will also have a discussion in Persian concerning some aspects of Khayyam’s philosophy.

  1. Introduction to Khayyam and his poetry (30min.): a brief introduction on the scientific and literary legacy of Omar Khayyam, the methods of selection of the authentic quatrains and the literary and linguistic background of Omar Khayyam.
  2. Reading the quatrains (40min)

Break (20 min.)

  1. Discussion in Persian (20min.)
  2. Reading the quatrains (1 hour)

Break (15min.)

  1. Reading the quatrains and discussion (1hour)

Recommended reading: Seyyed Ali Mir-Afzali, Robā’iyyāt-e Xayyām va Xayyāmnāme-hāye Pārsi, Tehran, Sokhan, 1400/2021, pp. 21-30.

Related reading in English: Edward Fitzgerald’s Introduction to Khayyam’s Quatrains.

Key words and expressions:

دارنده - lit. “the one who has”, hinting at the owner of this world, the almighty God.

دور - “circle”, refers to the unending circle of life and death, the unending journey of humankind.

پیاله - the bowl by which the wine was usually drunk. It is still commonly in use in Central Asia for drinking tea.

Vocabulary

دارنده

dārande  

the Creator

ترکیبِ

tarkib 

composition

طِبایع (م. طبع)

tabāye’ 

compositions

کم و کاست

kam o kāst

depravity

دور

dour 

circle

بدایت

bedāyat 

beginning

نهایت

nehāyat 

end

پیاله

piyāle 

cup, bowl

پیوستن

peyvastan 

to attach

کین

kin 

revenge, rage

ذره

zarre 

particle, atom

نگین

negin 

ring

مجاز

majāz 

metaphor

لعبت

lo’bat 

doll

عدم

‘adam

non-existence
 

Quatrains

  1. (AC 85; MAF 31; AD p145)

دارنده چو ترکیبِ طِبایع آراست

از بهرِ چه او فْکَنْدَش اندر کم‌ وکاست؟

گر نیک آمد، شکستن از بهرِ چه بود؟

ور نیک نیامد این صُوَر عیب کراست؟

 

  1. (AC 80; MAF 34; AD p145)

دوری که درو آمدن و رفتن ماست

او را نه بدایت نه نهایت پیداست

کس می‌نزند دمی در این معنی راست

کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست

 

  1. (AC 77; MAF 22; AD p. 146)

ترکیب پیاله‌ای که در هم پیوست

بشکستن آن روا نمی‌دارد مست

چندین سر و پای نازنین از سر و دست

از مهر که پیوست و به کین که شکست

 

  1. (MAF 50; AD p146)

هر ذره که در خاک زمینی بوده‌ست

پیش از من و تو تاج و نگینی بوده‌ست

گرد از رخ نازنین به آزرم فشان

کآن هم رخ خوب نازنینی بوده‌ست

 

  1. (AC 5; MAF 111)

از جملهٔ رفتگان این راه دراز

باز آمده کیست تا به ما گوید راز

هان بر سر این دوراههٔ آز و نیاز

چیزی نگذاری که نمی‌آیی باز

 

  1. (MAF 24; AD p146)

چون ابر به نوروز رخ لاله بشست

برخیز و به جام باده کن عزم درست

کاین سبزه که امروز تماشاگه تست

فردا همه از خاک تو برخواهد رست

 

  1. (AC. 6)

از روی حقیقتی نه از روی مَجاز؛

ما لُعْبَتِکانیم و فلک لُعبَت‌باز

بازیچه همی کنیم بر نطع وجود

رفتیم به صندوقِ عدم یک‌یک باز

 

  1. (MAF 14; AD p146)

این بحر وجود آمده بیرون ز نهفت

کس نیست که این گوهر تحقیق بسفت

هر کس سخنی از سر سودا گفتند

زآن روی که هست کس نمی‌داند گفت

 

  1. (MAF 69; AD 147)

بر چشم تو عالم ارچه می‌آرایند

مگرای بدان که عاقلان نگرایند

بسیار چو تو روند و بسیار آیند

بربای نصیب خویش کت بربایند

 

  1. (AC  44; 7)

آن قصر که جمشید درو جام گرفت

آهو بچه کرد و روبه آرام گرفت

بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر

دیدی که چگونه گور بهرام گرفت