Discussion of the homework (1.5 hours): Students will translate and explain the passages of Łewond. They will also be a discussion of the homework followed by questions/answers and an explanation of difficult passages.
Readings from St. Nerses of Lambron (1.5 hours): The students will read and translate the passages of St. Nerses of Lambron (The commentary of the prayers ). They will discuss the peculiarities of translation, its linguistic and syntax aspects.
Key words and expressions: աստուածային խորհուրդ, Սուրբ Հոգի, երկիր պագանել, փրկիչ, սպասաւորութիւն, պատարագ, աղերսակից, ճաշակել, առաջադրութիւն, երկնային սեղան։
Text
«Աստուած մեր որ զերկնաւոր հացդ զտէր մեր Յիսուս Քրիստոս զկերակուրդ ամենայն աշխարհի առաքեցեր փրկիչ եւ կեցուցիչ եւ բարերար օրհնել եւ սրբել զմեզ»։ Հոգւովն եւ նորա զօրութեամբ զոր ունիմք, շնորհեցաք յառաջակայ սպասաւորութիւնս եւ սպասաւորեմք ու՞մ այլ ումեք, քան թէ այնմ որ ոչ ամօթ համարեցաւ եղբայր մեր անուանել, այնու զի որ սրբէն եւ որ սրբին ի միոջէ են ամենեքեան ապա զՔրիստոս եղբայր ունելով եւ զՀոգին գործակից եւ զՔրիստոս պատարագ եւ զՀոգին նուիրիչ, յայտ է թէ հաշտելոյ սոքօք ընդ Հայր կարօտիմք եւ աղերսակիցք են մեզ սոքա առ Հայրն պաղատանաց։ Յաղագս որոյ եւ սկիզբն բանիս առ նա կարգէ ասելով. Աստուած Աստուած մեր, Հայր սուրբ, որ զերկնաւոր հացդ զայդ որ ինքն ասաց. ես եմ հացն որ իջի յերկնից եւ կեանս տամ աշխարհի։ Եւ զի՞նչ ճաշակէ աշխարհ ի նմանէ ասիցես զքաղցրութիւն կամացն եւ զառատութիւն գթոյն զի որպէս հաց զգալի զմարմինս զօրացուցանէ, այսպէս եւ նորա երախտեացն յիշատակ զհոգիս զի օրհնեաց զմեզ յինքն յանիծիցն Ադամայ սրբեաց ի մեղացն տգեղութենէ։
«Ինքնին դու տէր օրհնեա՛ զառաջադրութիւնս զայս»։ Ինքնին դու որ զմեծ եւ զանզուգական սէրն առանց խնդրելոյ ետուր նախ քան զմեր թախանձելն զայս առ քեզ ոչ վայրապար այլ թախանձանօք խօսիմք, օրհնեա՛ զորս առաջի քո որոշեցաք զնիւթս եւ քեզ հանդերձեալ եմք նուիրել։ Առաջադրութիւն ասէ ցուցանելով զի թէպէտ դեռ չէ տուեալ սակայն քո առաջի եդաւ որ զամենայն ինչ տեսանես։
«Ընկա՛լ զսա յերկնային քո սեղանդ»։ Երկնային սեղան զսեղանն սուրբ որ ի տաճարին խորան է անուանէ եւ այժմ խնդրէ արժանի առնել զսոյն ելանել ի վերայ նորին։
«Յիշեա՛ որպէս բարերար եւ մարդասէր զմատուցողքս եւ վասն որոյ մատուցանի»։ Մեք ի մէջ առաք սկիզբն առնել մատու Որդւոյդ քո յիշատակի. սկսի՛ր այսուհետեւ եւ դու որ եսդ մարդասէր, յիշել զմարդիկ ողորմութեամբ եւ գթութեամբ որք համարձակիմք վասն մեր եւ վասն համահաւասարակից մեր մարդկան զսա քեզ հաշտութեան նուէր մատուցանել։
«Եւ զմեզ անդատապարտ պահեա՛ ի քահանայագործութիւն աստուածային խորհրդոց քոց»։ Զանուն եւ զօրութիւն խորհրդոյն նախ ցուցաք ընդարձակ արդ ուսի՛ր այնու թէ որպէս սիրելի եւ համակամ խորհրդակից է Աստուծոյ քահանայս եւ քաջ տեղեակ կամաց նորա, նոյն եւ գործակից ի պէտս փրկութեան ժողովրդեանն վասն այսորիկ երկնչի մարդ եմ ասէ եւ ի վեր քան զչափ իմ ձկտիմ քեզ անհաս բնութեանդ ծածուկ խորհրդով խօսակցելոյ աղաչեմ մի՛ դատապարտեցայց ի ժպրհելս ի սոյն գրաւեալս տկարութեամբ։
«Զի սուրբ ես Աստուած մեր եւ քեզ վայել է փառք»։ Սուրբ ես բնութեամբ եւ կամիս զմեր սրբելն եւ ընդ քեզ խառնել ողորմութեամբ եւ չիք ի քէն արգելեալ մեզ շնորհ վասն որոյ քեզ փառք։
Vocabulary
- երկնաւոր- celestial, divine
- երկիր պագանել - to worship, to adore
- առաքել - to send, to dispatch
- փրկիչ - . saviour, redeemer, saver, liberator;
- զօրութիւն - power
- շնորհել - to give as a present or favour, to make a present of
- սպասաւորութիւն - service, office, ministry
- ամօթ - shame, confusion, abashment
- սրբել - to sanctify, to consecrate, to purify
- գործակից - cooperator, associate
- պատարագ - sacrifice, victim, immolation
- կարօտել - want, need
- աղերսակից - supplicant, suppliant
- պաղատանք - supplication, imploration, instance
- յաղագս - for, on account of, for the sake of
- ճաշակել - to taste, to try, to relish, to experience
- քաղցրութիւն - sweetness, suavity
- կամք - will, determination, intention, design
- զօրացուցանել - to fortify, to strengthen, to sustain
- երախտիք - favour, kindness, benefit, service, pleasure
- յիշատակ - remembrance, recollection, memory
- անէծք - imprecation, malediction
- տգեղութիւն - ugliness, deformity, ill-featuredness
- առաջադրութիւն - proposition, object
- անզուգական - matchless, incomparable, unparalleled
- թախանձել - to solicit earnestly, to importune
- վայրապար - in vain, uselessly, vainly
- հանդերձեալ - 1) furnished, equipped; 2) prepared, composed; 3) future
- նուիրել - to offer, to present, to give
- որոշել - to decide
- ցուցանել - to shew, to indicate, to designate, to point out
- բարերար- beneficent, benefactor, friend
- մարդասէր - philanthropic, humane, benevolent
- մատուցող - offerer, sacrificer
- ողորմութիւն - pity, mercy
- գթութիւն - clemency, mildness, pity
- համարձակիլ - to allow oneself, to have the courage, to be daring
- հաւասարակից - companion, fellow, comrade, mate
- հաշտութիւն - conciliation, rearrangement, peace
- քահանայագործութիւն - consecration
- աստուածային - divine, belonging to God
- խորհրդակից - adviser, counsellor
- երկնչիլ - to fear, to be afraid of, to dread
- դատապարտել - to condemn, to damn, to censure
- ժպրհիլ - to be bold, to have the audacity, to dare
- տկարութիւն - weakness, debility, imbecility, infirmity
- ողորմութիւն - pity, mercy
Homework
Read and translate the following passage from St. Nerses of Lambron (The thoughts of the order of the church).
https://digilib.aua.am/book/1483/1787/15094/%D5%8Dրբոյն%20Ներսեսի%20Լամբրոնացւոյ%20Տարսոնի%20եպիսկոպոսի%20Խորհրդածութիւնք%20ի%20կարգս%2520եկեղեցւոյ%20եւ%20Մեկնութիւն%20խորհրդոյ%20պատարագի