Discussion of the homework (1.5 hours): Students will translate and explain the passages of Vardan Arevelc'i. They will also be a discussion of the homework followed by questions/answers and an explanation of difficult passages.
Readings from Mkhitar Gosh (1.5 hours): The students will read and translate the fables of Gosh. They will discuss the peculiarities of translation, it's linguistic and syntax aspects.
Key words and expressions: կատու, մեղանչել, համարձակել, մկունք, մարգարիտ, թռչուն, երիվար, ծառ, ընդդիմանալ, հողմ, բու, հարսանիք, արծիւ։
Text 1
ՄԿՈՒՆՔ ԵՎ ԿԱՏՈՒ
Մկունք համանգամայն հրեշտակս առաքեն առ կատուն եւ ասեն. զի՞նչ քեզ մեղանչեմք, որ այդքան մեզ հալածես, զի՞նչ քո ուտեմք։ Ասէ զնոսա. ո՞չ գիտէք եթէ յայն սակս զմեզ մարդիկ դարմանեն, զի զամբարս նոցա մեք պահեսցուք արդ եթէ դուք այնմ ոչ մեղիցէք, համարձակ շրջեսցիք, ոչինչ ոչ մեղիցէք, համարձակ շրջեսցիք, ոչինչ վնասեցից, և զայս երդմամբ հաստատեցից։ Եւ ձեռն եդեալ ի գլուխ երդուաւ։ Եւ մկանցն համարձակեալ կամեցան ցանկեալ հատսն առնուլ, եւ յարուցեալ կատուն զբազումս սատակեաց։ Եւ ասեն. ո՞չ ապաքէն երդուար անկեալ հատի ոչ առնուլ վրէժ։ Եւ նա ասէ. ոչ երդուայ, այլ ըստ սովորութեան զգլխով զձեռս արկի։
Text 2
ՅՈՒՆԱՑ ԱՐՔԱՅԻՆ ՁԻՆ
Թագաւորին Հնդկաց էր թռչուն ինչ որ արկանէր մարգարիտ եւ ականս իբրեւ զձու եւ լուեալ արքային Յունաց այնմ ցանկացաւ, եւ առաքեաց հրեշտակ եւ խնդրեաց և նա ետ։ Սակայն եւ նա հայցեաց զձի նորա, որ երագութեամբ անցանէր ընդ թռչունս։ Եւ թէպէտ ծանր էին միմեանց խնդիրքն, անյապաղ կատարէին։ Եւ ի գալ հաւուն ի Յոյնս ըստ օրինակի այլոց ածէ ձու, և ձիոյն երթեալ ի Հնդիկս՝ կաղայր, և ոչ բնաւ արշաւէր։ Դարձուցանէ թագաւորն հնդկաց զերիվարն, մեղադրելով յոյժ և նա նմանապէս ամբաստանելով զթռչունն։ Եւ իւրաքանչիւրն երթեալ տեղիս լինէին ըստ առաջին օրինակին։
Text 3
ԽՈՀԵՄ ՈՔ ԵՎ ԾԱՌՔ
Խոհեմ ոք եհարց զծառս եթէ զինչ են պատճառք, զի որքան բարձրանայք, այնքան արմատս ի խոր ձգէք։ Եւ նոքա ասեն. խոհական գոլով զիարդ ոչ գիտես, եթէ ոչ կարէաք այսքան ոստս բառնալ և ընդդիմանալ հողմոց բռնութեան, եթե ոչ զարմատս ի խոր և բազմոստս առնէաք, տեսանես զեղբարսն մեր հաճարի և զփիճի, զի ոչ են բազմոստք և ոչ ընդդիմանալ հողմոց կարեն ի խոր արմատս ոչ ունելով։
Text 4
ԲՈՒ ԵՎ ԱՐԾԻՎ
Բու խնամախոս առաքեաց առ արծիւ և խնդրեաց զդուստր նորա հարսն ասելով. դու տունջեան քաջամարտիկ ես և ես գիշերոյ պատշաճիմք ի խնամութիւն։ Եւ յետ բազում թախանձանաց յանձն առ տալ։ Եւ ի լինել հարսանեացն ի տուէ լոյս ոչ կարէր տեսանել փեսայն և ծաղր առնէին բազմեալքն։ Եւ իբրև եղև գիշեր և ոչ հարսն ետես լոյս, յաճախեաց և անդ այպանումն։ Եւ վասն այսորիկ փութով լուծաւ հարսանիքն։
Vocabulary
- համանգամայն - whole, universal
- հրեշտակ - angel, deputy
- մեղանչել - to sin, to commit crime or fault
- դարմանել - to nourish, to sustain, to feed
- ամբար - provision
- պահել - to preserve, to keep, to maintain
- համարձակ - frank, free
- շրջել - to overturn, to upset, to turn over
- վնասել - to hurt, to injure
- երդումն - oath
- հաստատել - to affirm, to sustain
- համարձակել - to make bold or courageous
- յարուցանել - to raise, to raise up, to cause to appear
- սատակել - to kill
- վրէժ - revenge, vengeance
- սովորութիւն - custom, habits, manners
- թռչուն - bird, fowl
- մարգարիտ - pearl
- ձու - egg
- արկանել - to cast, to throw, to shoot
- հայցել - to request, to ask
- երագութիւն - quickness, celerity, velocity, swiftness
- խնդիր - question, interrogation
- իւրաքանչիւր - each, every
- կատարել - o finish, to end, to accomplish, to complete
- հաւ - bird, hen, cock
- ածել - to carry, to fetch, to bring
- երթալ - to go, to march, to repair, to follow a road
- կաղալ - to limp, to be or go lame
- արշաւել - to run, to gallop
- ամբաստանել - to accuse, to inform against, to charge
- խոհեմ - thoughtful, prudent, wise, judicious
- ծառ - tree
- բարձրանալ - to rise, to ascend
- ձգել - to stretch, to spread, to extend
- պատճառ - cause
- խոհական - thoughtful, prudent, wise, judicious
- գոլ - being, existence, that is
- բառնալ - to take away, to remove, to carry off
- ընդդիմանալ - to resist, to contrast
- հողմ - wind
- բռնութիւն - violent, force, concussion
- հաճար - beech-tree
- փիճ - pine-tree
- բու - owl
- արծիւ - eagle
- հարսն - a newly married, bride, spouse
- քաջամարտիկ - brave soldier
- պատշաճիլ - to be suitable or conformable
- խնամութիւն - alliance, relationship
- տիւ / տուընջեան - day-time
- այպանումն - derision, mockery, raillery, ridicule
- հարսանիք - wedding
Homework
Read and translate the following fables from Mkhitar Gosh (chapter 11, 12, 13).
https://books.google.am/books?id=tONoAAAAcAAJ&pg=PA45&lpg=PA45&dq=Մկունք+համանգամայն&source=bl&ots=VOJZoYlD-b&sig=ACfU3U0C4Xz1o91Exzb95_WGGjzwCg8wBA&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwjRoIvljc7wAhWXH-wKHZzLAFkQ6AEwAXoECAEQAw#v=onepage&q=Մկունք%20համանգամայն&f=false