Discussion of the homework (1.5 hours): Students will translate and explain the fables of Gosh. They will also be a discussion of the homework followed by questions/answers and an explanation of difficult passages.
Readings from Vardan Aygektsi (1.5 hours): The students will read and translate the fables of Aygektsi. They will discuss the peculiarities of translation, its linguistic and syntax aspects.
Key words and expressions: այրի, գողանալ, խարտել, խածեալ, մուկն, հպարտանալ, սմբակ, ուղտ, պանիր աղուես, գայլագռաւ, ստութիւն։
Text 1
ԱՅՐԻ ԵՒ ԳՈՂ ՏՂԱՅՆ
Այրի կին մի ունէր զտղայ մի. եւ սկսաւ գողանալ միրգ եւ բանջար, եւ մայր նորա ուրախութեամբ ճաշակէր եւ ոչ խրատէր ի կամս Աստուծոյ եւ սովորեցաւ տղայն եւ փոքր փոքր աճեցաւ ի գողութիւն եւ բերէր անասունս եւ այլ անօթս, եւ աճեալ եղեւ աւազակ ի լերինս եւ բազում չարիս առնէր եւ կալեալ տարան ի կախել։ Եւ նայ ասէ, թէ բերէք զմայր իմ, զի համբուրեցից զնայ։ Եւ իբրեւ բերին եւ նա խածեալ եհատ զքիթն մօրն։ Եւ զայն իմացաւ թագաւորն եւ հրամայեաց արձակել եւ ասէ. ո՞վ դու, զինչ արարեր։Եւ նա ասէ. յիրաւի արարի զի ոչ խրատեաց զիս ի տղայութենէս ի կամս Աստուծոյ որ չէի յայս վիշտս անկեալ։ Եւ թագաւորն հրամայեաց արձակել զնա եւ կախեաց զմայր նորա. զի ոչ էր խրատեալ զնա:
Ցուցանէ առակս, թէ ամենայն ծնող որ ոչ խրատէ զորդին իւր մնալ ի կամս Աստուծոյ, նայ մեղք որդւոցն ի գլուխս ծնողացն յաւուր դատաստանի:
Text 2
ՄՈՒԿՆ ԵՒ ՈՒՂՏ
Մուկ մի հպարտացաւ եւ եմուտ հպարտութիւն ի սիրտ նորա եւ բարձաւ ի նմանէ իմաստութիւնն. գայ առ ուղտն եւ ասէ. տուր ինձ հրաման որ ի կղճակ ոտից քոց դնեմ զբոյն իմ եւ առնեմ ինձ դադարք եւ ասէ ուղտն. արիւն քո ի գլուխ քո մի խորհել զմահու գործդ զայդ։ Եւ նայ ասէ. կակուղ է սնպակ քո եւ ոչ վնասէ զիս եւ ետ զբուն ի հետս ոտին ըղտուն եւ յաւուր միոյ գնաց ուղտն ծանր բեռամբ եւ կոխեաց զնայ եւ նայ ճիճու եղեւ եւ վազեաց ճրագոյն ընդ յետոյս նորա եւ զան տեսեալ ուղտն եւ ասէ. ահա եղբար այդ նեղէր զքեզ մինչեւ ելաւ ի քենէ:
Ցուցանէ առակս, թէ շատ ի հարստութենէ հպարտանայն եւ այլ ի փառաց աշխարհիս որ գայ նոցա եւ ելք ի գիտութենէ, իսկ որ խելք ունի նայ յորժամ որ փառք աշխարհիս գայ նայ յանժամ խոնարհի եւ հեզ լինի, որ գովի ի յԱստուծոյ եւ ի մարդկանէ:
Text 3
ԳԱՅԼԱԳՌԱՒ ՊԱՆԻՐ Ի ԿՏՈՒՑՆ ԵՒ ԱՂՈՒԵՍ
Գայլագռաւն քաղցեաւ մերձիմահ եւ գնաց գողացաւ սակաւ մի պանիր ի հողագործէ միոյ եւ գա նստի ի վերայ բարձր վիմի միոյ, զի կերիցէ զնա: Եւ կայր յոտս վիմին աղուես մի եւ ետես զագռաւն զի ունէր պանիր ի բերանն սկսաւ գովել զագռաւն եւ ասել, թէ փառք Աստուծոյ կենդանոյ, ուստի գա պայծառ արեգակն այս, որ գեղեցիկ նըման լուսնի, անձն սուրբ եւ փետուրք դոցա որ փայլեն որպէս զաստեղք եւ թէ գիտէի, որ ձայն դորա զաւրաւոր է, ես զդա թագաւոր աւծէի տիեզերաց: Եւ ագռաւն մտիկ դնէր գովասանքի աղվեսուն եւ խելքն ցրուաւ հպարտացաւ ընդ միտս ի սուտ գովեստից եւ մոռացաւ զպանիր ի բերանն եւ ասէ ընդ միտս իւր, թէ այսպէս գեղեցկութիւնն կաս յիս եւ է ձայն իմ զաւրաւոր եւ տարածեալ զթեւս իւր որչափ որ կարողութիւն ունէր բարձրաձայնեաց, յայնժամ զերծաւ պանիրն ի բերանոյ եւ անկաւ առաջի աղուեսուն: Եւ ասէ աղուեսն ընդ ագռաւն, թէ ձայնդ աղեկ է այո զամենայն տեղիքդ ունիս թագաւորութեան ապա խելք բնաւ ոչ ունիս դու մէկ շերտ պանիր ոչ կարացիր պահել, զի արդ կարես պահել զթագաւորութիւնն:
Ցուցանէ առակս, թէ զամենայն կերպ թագաւորութեան ետ մեզ Աստուած իւր գալստեամբն, ապա խելաց զաւրութիւն բնաւ չունիմք, զի հանապազ լսեմք եւ հաւանիմք սուտ եւ խաբող բանիցն սատանայի, որ զստութիւն կենցաղոյս տա մեզ սիրել եւ հպարտանամք ի փառս եւ ի սուտ գովութիւնս եւ զայլ մեղս ցանկալիս մեզ երեւեցուացնէ եւ զոր ունիմք առ մեզ զշնորհք սուրբ աւազանին եւ զպատուիրանն Քրիստոսի ի բաց հանէ ի մէնջ պատրանաւք եւ զմեզ ողորմելիս առնէ եւ աղքատ ի սուրբ մեծութենէն:
Vocabulary
- այրի - widow
- գողանալ - to rob, to steal
- բանջար - herb, herbage
- ճաշակել - to taste, to try, to relish
- խրատել - to admonish, to advise, to warn
- գողութիւն - theft, robbery
- անասուն - animal, brute
- անօթ - a piece of furniture, pot
- կախել - to hang, to suspend
- համբուրել - to kiss
- խածել - to bite
- քիթ - nose
- հրամայել - to command, to order, to enjoin
- արձակել - to untie, to loosen, to detach, to break
- վիշտ - pain, trouble, grief
- դատաստան - judgment
- հպարտանալ - to be proud
- իմաստութիւն - wisdom
- ուխտ - wish, desire, prayer
- կճղակ - hoof
- բոյն - nest
- կակուղ - soft, tender, delicate
- սմբակ - hoof
- բեռն - burden, load, weight
- նեղել - to narrow. to make narrow, to contract
- խոնարհել - to humble, to abase, to subject
- ագռաւ - raven, crow
- կտուց - beak, mouth
- աղուես - fox
- պանիր - cheese
- վէմ - stone, rock
- պայծառ - clear, pure
- փետուր - feather
- գովասանք / գովեստ - praise, eulogy, glory
- կարողութիւն - power, authority
- գալուստ - arrival, approach
- ստութիւն - falsehood, untruth
Homework
Read and translate the following fables from Vardan Aygektsi
https://digilib.aua.am/book/352/358/8054/Ժողովածոյ%20առակաց%20Վարդանայ,
https://digilib.aua.am/book/352/358/8060/Ժողովածոյ%20առակաց%20Վարդանայ