Lesson 15: The Imperfect Tense, Prepositions

Discussion of the homework (15 min): Students will explain the declination and conjugation system they have learned from the previous lesson. There will also be a discussion of the homework followed by questions/answers and explanation of difficult passages.

Grammar 1: The Imperfect Tense of All verbs  (20 min)

The imperfect indicative is built from the same stem as the present indicative, but makes no distinction between verbal stems ending in -ե or -ի. Therefore verbal pairs such as սիրեմ 'I love' and սիրիմ 'I am loved' lose their distinction in the imperfect. The conjugation is as follows.

The third person singular is one syllable shorter than the other forms. In the post-classical period -եմ and -իմ verbs were distinguished in the third person singular by means of an innovative ending -իւր: սիրէր 'he loved', սիրիւր 'he was loved'.

Exercise 1: Practice conjugating the following words (15 min)

Առնուլ, գնալ, դառնալ, զարմանալ, թողուլ, կամիլ, կարեմ, հեղուլ:

Vocabulary 1:

Առնուլ  - take, receive
Գնալ - go
Դառնալ - return
Զարմանալ - wonder, astonish
Թողուլ - leave, allow (+inf.)
Կամիլ - wish, want (+inf.)
Կարեմ - can, be able (+inf.)
Հեղուլ - pour, flow

Exercise 2: Pick out the verbs in the following sentences and state the tense (15 min)

Եւ թագաւորն Հայոց դառնայր ի մեծ կոտորածէն մեծաւ յաղթութեամբ ի Հայս, յԱյրարատ գաւառ, ի Վաղարշապատ քաղաք։ Ի քէն ուսանէի։ Աստուած, յօգնել ինձ փութա: Ելանէր ի բլուր մի: Ի ծագել արեգական կորնչէին աստեղք։ Շատք յահէ մեռանէին։ Բազմէր յուտել և յըմպել։ Տանին զնա ծառայքն առ արքայ։ Եւ արքայից արքայ կոչէ առ ինքն զԲաբիկ։ Փութայր հասանել ի սահմանս բնակութեանն Հայկայ: Եւ ի սաստկանալ պատերազմին՝ փախստական լինի Շամիրամ:  

Grammar 2: Prepositions (20 min)

Armenian has a wealth of words functioning as prepositions. Many of these, however, are adverbs or collocations of a simple preposition and a noun, which in turn govern a noun in the genitive. Prepositions generally precede the noun they govern, but some follow the noun as a postposition. There are six basic prepositions, listed in the chart below with the cases they govern and their meaning appropriate to each case.

Exercise 3: Translate into English (15 min)

Ապա վասն խաղաղութեան ուխտին միաբանութեան դաշինն, որ էր աշխարհին Հայոց ընդ կայսերն Յունաց, դէպ եղեւ առաքել անդր կազմութեամբ մեծաւ արքային Հայոց։ զի ինքնին մեծ կաթողիկոսն Հայոց Ներսէս, եւ ի մեծամեծացն Հայոց սատրապս տասն ընդ նմա առնել, զի երթիցէ, ի մէջ կայսերն եւ ի մէջ իւրեանց զուխտն հաւանութեան եւ խաղաղութեան նորոգեսցեն։ Ապա չոգան գնացին հասին ի կայսերական պաղատն թագաւորացն Յունաց։ Զայնու ժամանակաւ թագաւորն մեծ Յունաց Վաղէս ի խոտորութեան հերետիկոսութեան աղանդութեանն արիանոսաց էր ի հաւատս: Արդ իբրեւ ետես զնոսա թագաւորն, զառաջինն մեծապայծառ փառօք մեծաւ շքով մեծարեաց զնոսա (The History of Armenia, by Faustos Buzand, Book IV, Chapter 5):

Vocabulary 2:

ապա - conjunction; <ապա> but; then, afterwards, later - Then

վասն - preposition; <վասն> because of, on account of, for the sake of - because of

խաղաղութեան - noun; genitive singular of <խաղաղութիւն> peace - of peace

ուխտին - noun; genitive singular of <ուխտ> agreement, covenant + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - the covenant

միաբանութեան - noun; genitive singular of <միաբանութիւն> unity - of unity

դաշինն - noun; genitive singular of <դաշն> alliance, agreement, treaty + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the -- the alliance # in apposition to ուխտին

որ - relative pronoun; nominative singular of <որ> who, what, which -- which

էր - verb; 3rd singular imperfect of <եմ> I am -- was

աշխարհին -- noun; genitive singular of <աշխարհ> land, realm + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - (between) the land

Հայոց - adjective used as substantive; genitive plural of <Հայ> Armenian -- of the Armenians

ընդ - preposition; <ընդ> through, along, by way of; against; during; instead of, in exchange for; with, in the company of; under - and

կայսերն - noun; locative singular of <կայսր> chief, emperor + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the -- the emperor

Յունաց - adjective used as substantive; genitive plural of <Յոյն> Greek -- of the Greeks

դէպ - adjective; nominative singular of <դէպ> fitting, suitable; happening, occuring -- appropriate

եղեւ - verb; 3rd singular aorist of <եղանիմ> I become -- it was

առաքել - verb; infinitive nominative singular of <առաքեմ> I send - to send

անդր - adverb; <անդր> there, to there, thither - thither

կազմութեամբ - noun; instrumental singular of <կազմութիւն> arrangement, order, pomp - pomp

մեծաւ - adjective; instrumental singular of <մեծ> great, big -- with great

արքային - noun; dative singular of <արքայ> archon, leader, king + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - for the king

Հայոց - adjective used as substantive; genitive plural of <Հայ> Armenian -- of the Armenians

զի - conjunction; <զի> for; that; because - so that

ինքնին - emphatic pronoun; nominative singular of <ինքնին> he himself, he personally, the very one - himself

մեծ - adjective; undeclined form of <մեծ> great, big - the great

կաթողիկոսն - noun; nominative singular of <կաթողիկոս> catholicos + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - catholicos

Հայոց - adjective used as substantive; genitive plural of <Հայ> Armenian - of the Armenians

Ներսէս - proper noun; nominative singular of <Ներսէս> Nerses -

մեծամեծացն - adjective used as substantive; ablative plural of <մեծամեծ> very great, grand, important + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the -- the greatest

Հայոց - adjective used as substantive; genitive plural of <Հայ> Armenian - Armenians

սատրապս - noun; accusative plural of <սատրապ> satrap - satraps

տասն - adjective; accusative plural of <տասն> ten - ten

ընդ - preposition; <ընդ> through, along, by way of; against; during; instead of, in exchange for; with, in the company of; under 

նմա - pronoun; locative singular of <նա> he, she, it -- him

առնել - verb; infinitive nominative singular of <առնեմ> I do, make - to furnish

զի - conjunction; <զի> for; that; because - so that

երթիցէ - verb; 3rd singular aorist subjunctive of <երթամ> I go, set out - he should go

ի - preposition; <ի> to, in(to), upon; at, under; from, out of, away from; from among; by, through the agency of 

մէջ - noun; locative singular of <մէջ> middle, midst - between

կայսերն - noun; genitive singular of <կայսր> chief, emperor + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - the emperor

մէջ - noun; locative singular of <մէջ> middle, midst 

իւրեանց - reflexive pronoun; genitive plural of <իւր> him-, her-, it-self -- themselves

զուխտն - direct object marker; <զ՟>  + noun; accusative singular of <ուխտ> agreement, covenant + demonstrative suffix; <՟ն> that, that over there, the - the treaty

հաւանութեան - noun; genitive singular of <հաւանութիւն> accord - of accord

խաղաղութեան - noun; genitive singular of <խաղաղութիւն> peace - of peace

նորոգեսցեն - verb; 3rd plural aorist subjunctive of <նորոգեմ> repair, renew - (and) they renew.

Homework:

1. Translate the following word combination:

•  ընդ դուռն, ընդ գետ, ընդ ծով, ընդ հարավ, ընդ արեւելս, ընդ ոտիւք, ընդ ձեամբ, ընդ ամենայն գաւառս
• ի ծագել, ի զբոսնուլ, ի սերմանել, յիջանել, ի Հայկայ, ի քաղաքս, յաղբերս
• առ հայր, առ Արտաշես, առ մեզ, առ գայլ

2. Find out the meaning of the following verbs from  

https://calfa.fr

Կեղեքել, ծիծաղել, տեսանել, անկանել, իմանալ, ճանաչել, ցասնուլ, լուանալ, խոցոտել, զարմացուցանել, մերձենալ, գործել, հատանել, մարտնչել:

3. Read the hymn of Nerses The Graceful

Քերովբէից գերագոյն,
Սըրբոյ մաքրենից մաքրագոյն,

Սըրբուհի զըմուռ ծովային,
Ծովայնոյ բերեալ մարգարիտ:

Մարգարիտ լուսոյ արփենւոյն,
Արփենւոյն տարփմամբ սըրտի սէր:

Դու ծաղիկ վարդից բիւրից թերթ,
Թերթ փըթթեալ տերեւ բոցանիշ:

Արեւելեան դուռն աղխեալ փակեալ,
Առաւաւտ յայգւոյն մերկացեալ:

Կարմրերփեան արեւ ծագեցեր`
Ի լերանց ի գլուխ տարածեալ:

Բուրաստան բուրեալ քաղցր աւդիւք,
Փունջ ծաղկանց ծափի հարկանեն:

Անտառից սաղարթ սաւս երփնից
Բարձր ի ծագ ծառոց զարդարին:

Ցաւղ իջմամբ հովիտ շուշանաց
Հիւսիսի մանրիկ արձրեւաց:

Ընդ ծընունդ քո, կոյս Մարիամ,
Աւետեաց հրաւէր յաւրինեմք:

Աւետիս, եկեալ Գաբրիէլ
Ի յերկնից քեզ տայր զաւետիս, մեծ աւետիս: